Döküm Alaşımları için Tanımlama Sistemi

Döküm alüminyum ve alüminyum alaşımları öncelikle erimiş alaşımın bir kalıpta katılaştırılmasıyla döküm üretimine yöneliktir.

Dökümlerin özellikleri, döküm alaşımının bileşimi ile ilişkilidir, fakat aynı zamanda önemli ölçüde kalıp tipi ve kalıp doldurma prosesleri, yani kullanılan döküm prosesleri ile de ilgilidir. Döküm alaşımları döküm prosesine göre uyarlanır.

Dökme alüminyum, döküm özelliklerine sahip bir tür alüminyum alaşımıdır. Dövme alüminyum ise ısıl işlem sonrası şekillendirme ve işleme için idealdir.

Uluslararası dövme alüminyum alaşımı tanımlama sistemlerinin (AA, ISO, CEN) aksine, döküm alaşımları ve dökümler için tanımlama sistemleri önemli ölçüde farklılık gösterir.

Spesifik olarak, AA sistemi 8 grup döküm alaşımını tanımlarken, EN sistemi yalnızca 4 alaşım grubu arasında ayrım yapar ve kalay içeren yatak alaşımlarını hariç tutar.

---

Döküm Alaşımları için Tanımlama Sistemi – EN 1780

Döküm alaşımı bileşimi için EN tanımlama sistemi aşağıdakilerden oluşur:

• Avrupa standardı için EN

• Alüminyum için A harfi

• Döküm için C harfi

• Alaşım bileşimi şu şekilde belirlenir:

  • sayısal (5 haneli) veya

  • kimyasal semboller, ardından döküm işlemi için bir harf ve kıvam tanımı için bir harf ve/veya rakam(lar) gelir

Örnek: EN AC-42000KT6 (Soğuk veya kalıcı kalıba döküm için alaşım Al %7SiMg, T6 temperine kadar yaşlandırılmış)

Döküm alaşımı bileşimi için kimyasal sembollerle EN tanımlama sistemi aşağıdakilerden oluşur:

• Al ve ardından bir boşluk

• Ana alaşım elementinin sembolü genellikle kütle yüzdesi ile takip edilir

• Diğer alaşım elementleri (maks. 4 element) azalan sırada; Kütle kesirleri aynı ise alfabetik sıraya göre

• Benzer bileşim durumunda fark şu şekilde ortaya çıkar:
  

  • Nominal içeriklerin belirtilmesi

  • Örnek: EN AC-Al Si7Mg0.3, EN AC-Al Si7Mg0.6 yada
    

  • Safsızlıkların parantez içinde belirtilmesi

  • Örnek: EN AC-Al Si10Mg(Cu)

Döküm Alaşım Gruplarının Tanımı	İlk Numara	İkinci Numara	Kimyasal
Bakır (Cu)	2XXXX	21XXX	AlCu
Silikon (Si)	4XXXX	41XXX	AlSiMgTi
		42XXX	AlSi7Mg
		43XXX	AlSi10Mg
		44XXX	AlSi
		45XXX	AlSi5Cu
		46XXX	AlSi9Cu
		47XXX	AlSi(Cu)
		48XXX	AlSiCuNiMg
Magnezyum (Mg)	5XXXX	51XXX	AlMg
Çinko (Zn)	7XXXX	71XXX	AlZnMg

---

Alaşımlı Dökümlerin Amerikan Standardına Göre Tanımlama Sistemi

Dökme Alüminyum ve Alüminyum Alaşım Tanımlama Sistemi (ANSI H35.1(M)-1997), 4 haneli sayısal bir tanımlama kullanır

1. rakam alaşım grubunu tanımlar. 2. iki rakam alaşımı belirler veya alüminyumun saflığını gösterir. Ondalık noktayla ayrılmış son rakam, ürün formunu, yani dökümleri (0) veya külçeyi (1, 2) gösterir. Orijinal alaşım veya safsızlık limitlerindeki bir değişiklik, sayısal tanımlamadan önce bir seri harfle gösterilir.

Örnek: A356.0 (AlSi7Mg0.3)

Döküm Alaşım Gruplarının Tanımı	Gruplar
Alüminyum, yüzde 99 ve daha fazlası Ana alaşım elementlerine göre gruplandırılmış alüminyum alaşımları	1XX.X
Bakır (Cu)	2XX.X
Silikon (Si), bakır ve/veya magnezyum ile birlikte	3XX.X
Silikon (Si)	4XX.X
Magnezyum (Mg)	5XX.X
Çinko (Zn)	7XX.X
Kalay (Sn)	8XX.X
Diğer Elementler	9XX.X